Als je het mooie spelletje tennis beoefent kan je zeker beamen dat het een sport is met veel ups and downs. Het mooie aan tennis is, dat als je achter staat je altijd terug kan komen en het vervelende is, dat als je dik voor staat je altijd nog kan verliezen. Om ervoor te zorgen dat je doorgaat met winnen als het goed gaat of terug kan komen wanneer het fout gaat is veel concentratie en aandacht nodig. Als het slecht gaat zeg jij misschien wel tegen jezelf: “Kom op, concentreer je!”. Of wanneer het goed gaat dat je denkt of zegt: “blijven concentreren… blijven concentreren”. Deze blog gaat over aandachtscontrole en waarom het niet helpt om tegen jezelf te zeggen dat jij je moet concentreren.
Aandacht richten op het juiste
Bij concentratie gaat het erom dat jij je aandacht ergens op weet te richten en deze ook vast weet te houden. Je aandacht moet echter wel gericht zijn op het juiste en is het dus belangrijk dat jij je aandacht kan verplaatsen. Betere spelers weten bijvoorbeeld ook hun aandacht te richten op het juiste, terwijl mindere spelers nog niet goed weten waar hun aandacht nu naar toe moet. Hier is een leuke oefening voor:
Oefening 1
Probeer met je racket op je vingertoppen te balanceren. Richt je aandacht bij poging één op de onderkant van je racket, dus bij de grip. Richt je aandacht bij poging twee op de bovenkant van je racket.
Was je geconcentreerd? Zo ja, vertel ons dan maar welke poging beter ging!
Waarschijnlijk merkte je dat het beter ging bij poging twee. Hier richtte jij je aandacht op het juiste. Door op de baan jezelf opdrachten te geven om ergens op te richten help je je aandacht te verplaatsen naar het juiste. Door te zeggen “concentreer je nou!” geef je jezelf eigenlijk helemaal geen opdracht, want waar let je dan op?
“Aandacht verleggen is probleem oplossen”. Bij tennis is het, net als bij andere sporten, belangrijk je aandacht te richten op één ding. Je aandacht is net als een zaklamp. Je kan maar op één ding tegelijk richten. In de praktijk betekent dit dat als je een punt verliest niet je aandacht blijft bij het verloren punt, maar dat je bijvoorbeeld gaat nadenken over je strategie voor het volgende punt.
iTijdens een tenniswedstrijd lever ik de hevigste strijd met mijzelf: ik moet de stemmen in mijn hoofd het zwijgen opleggen, ik moet elke gedachte aan iets buiten de wedstrijd om verdringen en me helemaal concentreren op het punt dat ik speel. Als ik tijdens een vorig punt een fout heb gemaakt, moet ik dat vergeten; als de gedachte aan overwinnen zich opdringt, moet ik die vermorzelen.”
Van interne naar externe aandacht
Als je lekker aan het tennissen bent en je wint je punten, dan ben je waarschijnlijk niet veel bezig met de vraag: “is mijn aandacht er wel bij?”. Het gaat goed en je verandert logischerwijs ook niets. Maar als het niet goed gaat wil je je aandacht op het spel hebben. Je wil je aandacht dan van intern (iets van jezelf zoals jouw gedacht wanneer je twijfelt) naar extern (iets van buitenaf zoals het kijken naar de bal). Dit is in het begin moeilijk, maar wordt bij oefenen steeds makkelijker.
Tip: Onthoud dat jij je aandacht het beste kan richten op één ding en dat dit dan ook betere prestaties met zich mee brengt. Als jij een wedstrijd speelt en je vriendje speelt op de baan naast jou doe je er goed aan de aandacht alleen op jouw wedstrijd te houden. Zijn stand kan je niet beïnvloeden en het eindresultaat hoor je na jouw wedstrijd wel.
Afsluiten van afleidingsfactoren van buitenaf
Waarom kunnen de beste spelers van de wereld zo rustig blijven in een groot uitverkocht stadion? Waarom kunnen ze dat zelfs als het matchpoint voor of tegen is?
Het antwoord hierop is dat zij hun aandacht (1) richten op dingen die van belang zijn, (2) controleerbaar zijn en (3) specifiek zijn. Het belangrijkste waarom zij dit kunnen is omdat ze getraind hebben om hun aandacht ergens op te blijven richten. Hier is ook een leuke oefening voor die het uitproberen waard is!
Oefening 2:
Pak een tennisbal en probeer hier vijf minuten lang naar te kijken. Je gedachte zal afdwalen, maar probeer zodra je dat merkt gelijk weer met je aandacht naar de bal te gaan. Begin bij een rustige ruimte en ga wanneer het beter gaat naar een omgeving met meerdere mogelijke afleidingen (zie jij jezelf dit al doen tijdens een Davis Cup wedstrijd van Nederland?).
Je zult merken dat je aandacht steeds beter op de bal gericht kan worden. Je traint met deze oefening je aandacht en daarmee dus ook je concentratievermogen. Het zal steeds beter gaan. Dan hoef je straks niet meer bang te zijn voor jouw tweede service bij 5-6 30-40!
Bij de reizen van Tennis the World gaan wij hier ook op in en leren wij de deelnemers hun aandachtscontrole te verbeteren. Tijdens de reizen leer je zo veel en hoe jonger je daar mee begint hoe beter! Schrijf je in voor de reizen via: https://tennistheworld.nl/reizen/
Bron: Pavel, H. & Verschoor Y. (2013). Aandachtscontrole
Als je het hele boek wil lezen: www.sportenkennis.nl
